काठमाडौं । लोकतान्त्रिक समाजवादी पार्टीका तर्फबाट मधेश प्रदेशका मुख्यमन्त्री बनेका जितेन्द्रप्रसाद सोनलले प्रदेशसभा बैठकमार्फत राजीनामा घोषणा गरेका छन् । गत २९ असोजमा मुख्यमन्त्री नियुक्त भएका सोनलले प्रदेशसभामा विश्वासको मत नपाउने पक्का भएपछि राजीनामा घोषणा गरेका हुन् । सोनल नियुक्त भएको २५ दिनमै पद जाने पहिलो मुख्यमन्त्री बनेका छन् ।

२५ दिनमै गयो मधेशका मुख्यमन्त्रीको पद

यसअघि सुदूरपश्चिमका मुख्यमन्त्री राजेन्द्रसिंह रावलले २८ दिनमै राजीनामा दिएका थिए । २८ पुस २०७९ मा नियुक्त भएका रावलले २६ माघमा राजीनामा दिएका थिए । त्यसपछि कमलबहादुर शाह मुख्यमन्त्री नियुक्त भएका थिए । प्रदेशसभाको अघिल्लो कार्यकालमा जसपाका तर्फबाट लालबाबु राउतले ५ वर्ष नै मुख्यमन्त्री भएर इतिहास रचेका थिए । तर पछिल्लो कार्यकालमा चार जना मुख्यमन्त्री फेरिइसकेका छन् ।

प्रदेशसभामा बोल्न नपाएको भन्दै आफैँले आफैँलाई कालोमोसो दल्नेजस्ता रमाइला हर्कतपछि सोनलले पनि राजीनामा घोषणा गरेपछि अब मधेश सरकार कामचलाउ बनेको छ ।

माओवादी केन्द्रका तर्फबाट निर्वाचित प्रदेशसभा सदस्य रहवर अन्सारी र माला कर्णले मुख्यमन्त्रीलाई विश्वासको मत नदिने बैठकमा बताएलगत्तै सभामुखले माइक काटेको अभियोग लगाएका छन् । जसको विरोधमा अन्सारीले आफैँले आफूलाई कालोमोसो दलेका थिए । माओवादी केन्द्र (केन्द्रमा केही दिनअघि मात्र नेपाली कम्युनिस्ट पार्टी भएको) को संसदीय दलले सोनललाई मत नदिने संस्थागत निर्णय भने गरेको थिएन ।

पार्टी निर्णयबिनै मत नहाल्ने र अन्य दलका सांसदले पनि मत हाल्न नसक्ने बताएपछि सोनलले राजीनामा दिएका हुन् । ६ दलको समर्थनमा ५७ जना प्रदेशसभा सदस्यको हस्ताक्षर बुझाएर मुख्यमन्त्री बनेका सोनललाई नेकपा माओवादी केन्द्र प्रदेश संसदीय दललगायतका दलले विश्वासको मत नदिने बताएपछि उनले राजीनामा घोषणा गरेका हुन् ।

जनमत पार्टीका तर्फबाट मुख्यमन्त्री बनेका सतीषकुमार सिंहले गत २८ असोजमा प्रदेशसभामा विश्वासको मत लिन डाकिएको बैठकमै राजीनामा घोषणा गरेपछि सोनल मुख्यमन्त्री नियुक्त भएका थिए । २५ जेठ २०८२ मा नेकपा एमालेसहित ६ दलका ५५ जना प्रदेशसभा सदस्यको समर्थनमा सिंह मुख्यमन्त्री बनेका थिए । जनमत पार्टीका तर्फबाट आकांक्षी देखिएका महेशप्रसाद यादवलाई पन्छाउँदै जनमतका अध्यक्ष सिके राउतले सिंहलाई मुख्यमन्त्री बनाएका थिए ।

जेनजी आन्दोलनको क्रममा जनमत अध्यक्ष राउतको निर्दे शनमा सिंहले गत २४ भदौमा सामाजिक सञ्जालमार्फत राजीनामा घोषणा गरेका थिए । तर आन्दोलन मत्थर भएपछि उनले राजीनामा नदिने घोषणा गरेपछि पार्टीले नै उनलाई सरकार छाड्न दबाब दियो । जनमत संसदीय दलका नेता महेशप्रसाद यादवले २८ भदौमा प्रदेश प्रमुखलाई र ३१ भदौमा सभामुखलाई पत्र पठाउँदै आफ्नो दलबाट बनेका मुख्यमन्त्री सिंह र दुई मन्त्रीलाई दिएको समर्थन फिर्ता लिएको जानकारी गराएपछि नेपाली कांग्रेसले पनि समर्थन फिर्ता लियो ।

लगत्तै नेकपा एमालेले पनि समर्थन फिर्ता लिएपछि उनले सदनमा मत माग्न डाकिएको बैठकमै राजीनामा घोषणा गरेका थिए । १ सय ७ सदस्य मधेश प्रदेशसभामा ५४ सिटको समर्थन जुटाउने मुख्यमन्त्री बन्छन् ।

८ वर्षमा ३५ मुख्यमन्त्री
२०७४ सालमा नेपालको संविधान जारी भएपछि संविधानअनुसार पहिलोपटक २०७४ मा प्रदेशसभाको निर्वाचन भयो । संघीयता कार्यान्वयन भएपछि प्रदेशसभा गठन भई मुख्यमन्त्रीको नेतृत्वमा प्रदेश सरकार बन्ने परिपाटी सुरुवात भयो ।

प्रदेश संरचना कार्यान्वयनमा आएको ८ वर्ष नपुग्दै प्रदेश सरकारहरू पनि मुख्यमन्त्री र मन्त्री उत्पादनको कारखाना जस्ता बनेका छन् । संघमा राजनीतिक दलहरू जुट्दा र फुट्दा मात्र होइन संघीय सरकारमा दलहरूको गठबन्धन र समीकरण बदलिएपिच्छे प्रदेशमा सरकार फेरबदल हुने गरेको छ । जसका कारण यति छोटो अवधिमै प्रदेशहरू मुख्यमन्त्री जन्माउने कारखाना जस्ता बनेका छन् ।

प्रदेश सभाको पहिलो निर्वाचन भएयताका ७ प्रदेशमा ३५ जना मुख्यमन्त्री निर्वाचित भएका छन् । ४० पटक मुख्यमन्त्रीको निर्वाचन भएको छ । कोशीमा ९ मुख्यमन्त्री फेरिएका छन् । २०७४ फागुन २ मा शेरधन राई निर्वाचित भएदेखि हालसम्म ५ जना व्यक्ति र ८ जना मुख्यमन्त्री फेरिएका छन् । भीमप्रसाद आचार्य, राजेन्द्रकुमार राई, हिक्मतकुमार कार्की, उद्धव थापा र केदार कार्की मुख्यमन्त्री भएका छन् । हिक्मतकुमार कार्की ३ पटक र उद्धव थापा २ पटक मुख्यमन्त्री भएका हुन् । मधेश प्रदेशमा जितेन्द्र सोनलसहित ४ जना मुख्यमन्त्री भए ।

२ फागुन २०७४ मा लालबाबु राउत मुख्यमन्त्री निर्वाचित भएयता सरोजकुमार यादव र सतिशकुमार सिंह मुख्यमन्त्री भए । बागमतीमा अहिलेसम्म ६ जना मुख्यमन्त्री भएका छन् । २०७४ माघ २८ मा डोरमणि पौडेल मुख्यमन्त्री भएयता अष्टलक्ष्मी शाक्य, राजेन्द्रप्रसाद पाण्डे, शालिकराम जमकट्टेल र बहादुरसिंह लामा मुख्यमन्त्री भएका छन् । हाल इन्द्रबहादुर बानियाँ छैटौँ मुख्यमन्त्रीको रूपमा रहेका छन् । गण्डकी प्रदेशमा हालसम्म ६ पटक मुख्यमन्त्री फेरिएका छन् ।

६ पटक हेरफेर हुँदा ४ जना मुख्यमन्त्री भएका छन् । २०७४ फागुन ४ मा पृथ्वीसुब्बा गुरुङ निर्वाचित भएयता कृष्णचन्द्र नेपाली पोखरेल, खगराज अधिकारी र सुरेन्द्रराज पाण्डे मुख्यमन्त्री भएका हुन् । अधिकारी २ पटक र पाण्डे २ पटक मुख्यमन्त्री निर्वाचित भएका हुन् । लुम्बिनी प्रदेशमा पनि हालसम्म ६ जना मुख्यमन्त्री भएका छन् । २०७४ फागुन ३ मा शंकर पोखरेल मुख्यमन्त्री भएयता कुलप्रसाद केसी ‘सोनाम’, लीला गिरी, डिल्लीबहादुर चौधरी, जोखबहादुर महरा र चेतप्रसाद आचार्य मुख्यमन्त्री भएका छन् ।

अहिले आचार्यले मुख्यमन्त्रीको जिम्मेवारी सम्हालिरहेका छन् । कर्णाली प्रदेशमा अहिलेसम्म ४ जना मुख्यमन्त्री भएका छन् । ३ फागुन २०७४ मा महेन्द्रबहादुर शाही मुख्यमन्त्री भएयता जीवनबहादुर शाही र राजकुमार शर्मा मुख्यमन्त्री भएका छन् । अहिले कर्णालीमा यामलाल कँडेल मुख्यमन्त्री छन् । सुदूरपश्चिम प्रदेशमा अहिलेसम्म ५ जना मुख्यमन्त्री भएका छन् । २०७४ फागुन ५ मा त्रिलोचन भट्ट पहिलो मुख्यमन्त्री निर्वाचित भएका थिए । त्यसयता राजेन्द्रसिंह रावल, कमलबहादुर शाह र दीर्घबहादुर सोडारी मुख्यमन्त्री भए । अहिले सुदूरपश्चिममा कमलबहादुर शाह मुख्यमन्त्री छन् ।

सम्बन्धित समाचार

सडक संघर्षको होडबाजीमा दल र असन्तुष्ट जेनजी ओलीसहित ५ जनाको पासपोर्ट रोक्काविरुद्ध रिट संवैधानिक इजलासमा संसद् विघटनविरुद्धको रिटमा सुनुवाई सुरु जेनजी आन्दोलनले कोशीमा ७७ करोड रुपैयाँ बराबरको क्षति वाम दल जुट्दा–फुट्दा कांग्रेस कार्यतालिकामै फनफनी बानेश्वरमा काँग्रेस विशेष महाधिवेशन पक्षधरको भेला सुरु सम्पत्ति देखाउनै खोज्दैन ‘जेनजी भावना’ को सरकार सार्वजनिक कार्यक्रम मन्दिर उद्घाटनमा देखिए बालेन